در این روز تمامی کسانی که از یکدیگر قهر کرده بودند، موظّف بودند که آشتی کنند، اگر آشتی نمیکردند، روستاییان برای تبریک سال نو به خانه آنها نمیرفتند و این توهینی بزرگ محسوب میشد
آیینها و مراسم سنتی ارمنیان ایران
اثر زندهیاد آندرانیک هویان (۱۳۱۲ – ۱۳۹۴)، پژوهشگرِ پرکار در حوزههای باستانشناسی و ایرانشناسی
در ۱۵۸ صفحه ـ ۸هزار تومان
از پیشگفتار کتاب: مراسم و آیینهای سنّتی ارمینان ایران پیوندی ناگسستنی با اعتقادات مذهبی آنان دارند و بیشتر مراسم در کلیساها برگزار میشوند. در این کتاب، ابتدا به معرفی دین و کلیسای ارمنیان و طرز اجرای مراسم، اجراکنندگان مراسم، موسیقی مذهبی کلیسای ارمنی، مراسم «باداراک» یا عشاءربّانی پرداخته شده است.
فهرست مطالب: دین ارمنیان ـ کلیساهای ارمنیان ـ نشخارک یا نان مقدّس ـ طرز تهیه مرون یا روغن مقدّس ـ مراسم باداراک در کلیسای گریگوری ـ موسیقی مذهبی کلیسای ارمنی ـ جشنهای ارمنیان ـ سال نو در گرگان ـ سال نو در خرقان ـ شب عید در تبریز ـ جراکالویی یا روشنایی چراغ ـ مراسم عید توّلد مسیح و غسل تعمید در روستاهای چهارمحال و روستاهای ارمنینشین خرقان ـ جشن دیارند آراج در روستاهای سلطانآباد (اراک)، فریدن، تبریز، چهارمحال، خرقان، اصفهان و سلماس ـ جشن سده ـ عید بونباریکندان در اراک، تبریز، ارومیه، خرقان، اصفهان و تهران ـ روزه ارمنیان ـ میجینک در روستاهای خرقان و سلماس ـ عید سرکیس مقدس ـ عید دزاقگازارات ـ پرتو توریگ در خرقان و روستاهای بوروار ـ آواک شاپات «هفته بزرگ» ـ خاواروم «ظلمات» ـ عید زادیگ یا عید پاک ـ جشن وارتانانتس ـ عید هامبارتسوم «عروج حضرت مسیح» ـ جشن وارداوار ـ جشن تیرگان ـ جشن ناواسارد ـ جشن نوسرد ایرانیان ـ عید حضرت مریم ـ جشنهای خصوصی دن ـ مراسم خواستگاری، نامزدی، عقد و ازدواج ـ مراسم بستان بستان ـ تولوشی خوانی ـ مراسم آداما هادیگ ـ زیارتگاههای ارمنیان ـ کلیسای تاتووس ـ کلیسای استپانوس ـ کلیسای گورگ مقدس ـ کلیسای هاگوپ مقدّس ـ مراسم خاکسپاری ـ مرلوتس، روز درگذشتگان
دیگر کتابهای هویان:
ارمنیان ایران (هرمس۱۳۸۰)، ایرانیان ارمنی (دفتر پژوهشهای فرهنگی ۱۳۸۱)، جشنهای ایران زمین (مرکز نشر دانشگاهی ۱۳۹۲)، جشنهای ایرانی (مرکز نشر دانشگاهی ۱۳۹۰)، جلفا (دفتر پژوهشهای فرهنگی ۱۳۸۶)، روابط فرهنگی ایرانیان و ارمنیان (دستان ۱۳۸۳)، فعالیتهای فرهنگی و هنری ارمنیان تهران (سازمان میراث فرهنگی ۱۳۹۲)، کلیساهای ارمنیان ایران (سازمان میراث فرهنگی ۱۳۸۲)، نقش ارمنیان در سینمای ایران (بهنام۱۳۸۱)، هنرمندان ارمنی ایران (فرهنگستان هنر جمهوری اسلامی ایران ۱۳۸۸)، کلیساهای مسیحیان در ایران زمین (سازمان میراث فرهنگی ۱۳۸۳).